روانکاری بخش مهم و با تجربه این گروه است.گروه ما با استناد به توصیه‌های دو موسسه بسیار مهم جهانی NORIA و ICML و موارد آموزشی آنها، به مدت بیست سال از برنامه‌های روغن‌کاری صنایع پالایشی و خطوط لوله نفت ایران بصورت 100%کارا و مفید را  پشتیبانی و اجرا کرد.این روش سالها است  در یکی از مهمترین سازمانهای تابعه نفت بطور منظم درحال اجرا است و موجب کاهش هزینه های جاری و تعمیراتی سالیانه میلیاردها تومان گردیده است .

 

به عنوان نمونه، یکی از عملیات دائمی ، برنامه روانکاری تقویمی سالیانه و بسیار منظم انواع توربینهای انتقال نفت خام و فرآورده  ، تجهیزات سنگین هیدرولیک ، پمپ های غول آسا ،ماشین آلات و دیزلهای ژنراتورهای شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران ( یکی از بزرگترین شرکتهای انتقال نفت جهان و زیر مجموعه شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران) می باشد.

مفهوم روانکاری روانکاری کنترل اصطکاک و سایش با وارد کردن یک فیلم کاهنده اصطکاک بین سطوح متحرک در تماس است. روان کننده مورد استفاده می تواند یک ماده سیال، جامد یا پلاستیک باشد. اگرچه این یک تعریف معتبر است، اما نمی تواند تمام آنچه را که روانکاری واقعاً به دست می آورد، درک کند. مواد مختلفی را می توان برای روانکاری سطح استفاده کرد. روغن و گریس رایج ترین هستند.

 

گریس از روغن و یک عامل غلیظ کننده برای به دست آوردن قوام آن تشکیل شده است، در حالی که روغن چیزی است که در واقع روغن کاری می کند. روغن ها می توانند مصنوعی، گیاهی یا معدنی و همچنین ترکیبی از آنها باشند.

برنامه تعیین می کند که کدام روغن، که معمولا به عنوان روغن پایه نامیده می شود، باید استفاده شود. در شرایط سخت، روغن های مصنوعی می توانند مفید باشند. در مواردی که محیط زیست نگران کننده است، ممکن است از روغن های پایه گیاهی استفاده شود.

 

روان کننده های حاوی روغن دارای مواد افزودنی هستند که خواص روغن پایه را تقویت، اضافه یا سرکوب می کند. مقدار مواد افزودنی بستگی به نوع روغن و کاربرد آن دارد. به عنوان مثال، روغن موتور ممکن است دارای یک ماده پراکنده کننده باشد.

یک ماده پراکنده، مواد نامحلول را در کنار هم نگه می دارد تا پس از گردش توسط فیلتر حذف شوند. در محیط‌هایی که در درجه حرارت بسیار زیاد قرار دارند، از سرد تا گرم، ممکن است یک بهبود دهنده شاخص ویسکوزیته (VI) اضافه شود. این افزودنی‌ها مولکول‌های آلی بلندی هستند که در شرایط سرد در کنار هم قرار می‌گیرند و در محیط‌های گرم‌تر از هم جدا می‌شوند.

 

این فرآیند ویسکوزیته روغن را تغییر می دهد و به آن اجازه می دهد در شرایط سرد بهتر جریان داشته باشد و در عین حال خواص دمای بالا خود را حفظ کند.

تنها مشکل افزودنی ها این است که می توان آنها را تخلیه کرد و برای بازگرداندن آنها به سطح کافی، به طور کلی حجم روغن باید تعویض شود. روغن کاری ماشین باید در هر استراتژی تعمیر و نگهداری نقش داشته باشد، با پتانسیل بازدهی قابل توجهی در سرمایه گذاری در مواد و منابع. روغن کاری تجهیزات چیست؟ این روش معرفی یک عامل روان کننده - تقریباً همیشه یک روغن.

 

در اجزای ماشین برای دستیابی به چندین هدف است :

    کاهش سایش و لرزش  = سایش و لرزش  دوتا عامل بسیار مهم افزایش هزینه های تعمیراتی و عملا کاهش سود و کارایی تجهیزات وماشین آلات را بدنبال دارد.
    کنترل دمای مضاعف و کاهش استرس = دمای غیرعادی موجب خستگی و فشار بیش از حد به ماشین شده واسترس های مکانیکی و انسانی را افزایش میدهد.
    ارزیانی ترکیبات و کنترل ذرات = ارزیابی ترکیبات در کنترل ذرات براساس توصیه های سازنده ، امری مهم در حفظ ونگهداری وسلامتی تجهیزات می باشد. با شناخت نوع ذرات در داخل روغن متوجه خوردگی بخشها میشویم.

روانکاری اساساً برای هر قطعه متحرکی که در ماشین با یکدیگر برخورد می کند بسیار مهم است. اغلب، اینها قطعات و اجزای چرخشی مانند چرخ دنده های ماشین آلات هستند.

روان کننده ماشین برای اهمیت دادن به  :

    توجه به از دست رفتن دستگاه = دستگاه در هر شرایطی باید به کارش ادامه بدهد . هر دستگاهی به هردلیلی از کار بیفتد ضررهای آشکار و پنهانی برای سازمان دارد .
    توجه به تعمیرات پیشگیرانه مناسب = جدول زمانی تعمیرات بویژه پیشگیرانه الزاما طبق تقویم سازنده وعملکرد ماشین پیگیر و انجام گردد. تاخیر برابر ضرر خواهد بود .
    افزایش دمای تجهیزات = دمای نرمال عملکرد تجهیزات باید در حالت استاندارد تعریف شده بوده و نباید افزایش یابد .زیرا افزایش دما موجب خوردگی و استرس خواهد شد .
    استرس قطعه و لرزشهای غیر عادی  = هرگونه استرس در اثر عملکرد نامناسب و داغی روغن و عدم توجه به دستورالعملهای سازنده و خطای انسانی بوجود میاید .

 

 

به طور کلی دو اشتباه عمده در مورد ماشین آلات روانکاری وجود دارد: 1) اینکه این یک فرآیند ساده است و 2) اختیاری ویا "در صورت نیاز"است . هر دو این موارد  دروغ است. در حالی که مفهوم روانکاری در ظاهر نسبتاً ساده است، اما یک فرآیند فنی وعملیاتی منظم ، تخصصی و با ارزش  است که باید برای تمامی صنایع بویژه صنایع سنگین در نظر گرفته شود و به آن توجه شود تا بیشترین مزایای ممکن  را به همراه داشته باشد.

 

روغن کاری نیز باید به عنوان بخشی اجباری از یک برنامه جامع تعمیر و نگهداری در نظر گرفته شود. هنگامی که هر دو دیدگاه پذیرفته می‌شوند، یک استراتژی روانکاری ممکن است سودهای کلان و عمده‌ای در زمان کارکرد، عمر سرویس تجهیزات، کیفیت قطعه و موارد دیگر برای شما فراهم کند.

مفهوم روانکاری با مفهوم اصطکاک مرتبط است. اصطکاک نیرویی است که هنگام حرکت دو جسم در برابر یکدیگر ایجاد می شود و تولید گرما میکند - فکر کنید یک چرخ دنده با دیگری تعامل دارد. این نیرو انرژی جنبشی (حرکت) را به انرژی حرارتی (گرما) تبدیل می کند که می تواند به سرعت به سطح قابل توجهی از گرما در سرعت و فرکانس بالا تبدیل شود. روانکاری عنصر یا محیط دیگری را وارد معادله اصطکاک میکند تا گرما را از نقطه اصطکاک دور کرده وسیستم را خنک نماید. چندین نقش  مهم دیگر را نیز ایفا مینماید.

 

 رژیم های روغن کاری

ضخامت یک فیلم سیال به ویسکوزیته سیال، بار بین سطوح جفت گیری و سرعت حرکت آن سطوح نسبت به یکدیگر بستگی دارد. چهار رژیم روانکاری وجود دارد که به آنها حالت های روانکاری نیز گفته می شود که با ضخامت فیلم سیال به شرح زیر تعریف می شوند:

رژیم های روانکاری هیدرودینامیکی زمانی وجود دارد که فیلم سیال بار را پشتیبانی می کند و تمام فعل و انفعالات سطح جامد را حذف می کند. این رژیم روانکاری زمانی وجود دارد که هندسه، حرکت سطح و ویسکوزیته سیال فشار سیال کافی برای ایجاد بالابر هیدرودینامیکی ایجاد کند.

 

رژیم‌های روغن‌کاری الاستو هیدرودینامیک زمانی تشکیل می‌شوند که بارهای بیشتری وجود داشته باشد یا زمانی که تماس غیر منطبق بین سطوح روغن‌کاری شده وجود دارد. این باعث ایجاد یک ناحیه باربر موضعی می شود که مقداری کرنش الاستیک را بر روی سطوح جامد تحمیل می کند. فشارهای شدید تجربه شده بر ویسکوزیته روان کننده تأثیر می گذارد. این تغییر در ویسکوزیته به سیال اجازه می دهد تا بار را تحمل کند و به طور موثر کنتاکت های نقطه ای را در کاربردهایی مانند بلبرینگ و غلتک روان کند.

رژیم های روغنکاری مختلط سطوح جامد را به اندازه کافی جدا نمی کند و اجازه می دهد مقداری برهمکنش سطح جامد وجود داشته باشد. همانطور که از نام آن پیداست، یک فیلم سیال فعال وجود دارد که سطح را روان می کند، در حالی که ناهمواری ها، که بی نظمی های سطحی هستند، باعث چیزی می شوند که می توان از آن به عنوان روانکاری میکروالاستو هیدرودینامیک نام برد.

رژیم‌های روغنکاری مرزی اجازه می‌دهند که ناهمواری‌ها بار را تحمل کنند، زیرا زبری سطح از ضخامت لایه سیال بیشتر است. در این شرایط روان کننده دیگر مستقیماً برای محدود کردن اصطکاک عمل نمی کند. برای روانکاری موثر سطوحی که رژیم روغن کاری مرزی را تجربه می کنند، می توان از مواد افزودنی با فشار شدید (EP)، افزودنی های مرزی یا روان کننده های جامد برای کاهش اثرات منفی تماس سطح جامد استفاده کرد.
 

استاندارد های روانکاری چیست ؟

 

 

نقش اثرگذار روانکارها:

کاهش سایش قطعات : با حرکت قطعات در مقابل یکدیگر، نقاط تماس شروع به فرسایش می کنند.روغن کاری یک بافر در برابر این سایش خام ایجاد می کند.
جذب شوک : روان کننده می تواند ضربه و اثر ضربه و ارتعاش بر روی قطعات را رقیق کند و باعث کاهش بیشتر سایش و در عین حال حفظ عملکرد مناسب و ثابت شود.

کاهش خوردگی : روان کننده از سطوح فلزی در برابر عوامل محیطی محافظت می کند که می تواند منجر به خوردگی شود. دور کردن زباله ها و آلاینده ها از قطعات متحرک: با تماس قطعات متحرک با یکدیگر، شروع به فرسایش می کنند. تکه های زباله ای که به این دلیل تشکیل می شوند می توانند منجر به اصطکاک و فرسایش بیشتر شوند. روغن کاری این آلاینده های کوچک (و بزرگ) را از قطعات متحرک دور می کند تا آسیب بیشتر را کاهش دهد.

کاهش اصطکاک و گرما : قبلاً در بالا ذکر شد، این عملکردها نقش اصلی روانکاری هستند و باید دوباره تکرار شوند. با کاهش نیروهای اصطکاک و گرمای تولید شده توسط آنها، روانکاری ماشین آلات می تواند فرسودگی و پارگی را کاهش دهد، احتمال آسیب قابل توجه قطعات یا تجهیزات را کاهش دهد و باعث بهبود عملکرد تجهیزات مانند افزایش زمان کارکرد و نگهداری کمتر شود.

 

مزایای بی شمار روانکاری ماشین آلات از جمله:

عمر طولانی تر قطعات و تجهیزات : با کاهش اصطکاک و گرما - و در نتیجه سایش و پارگی - روانکاری به تجهیزات و قطعات اجازه می دهد تا برای مدت زمان طولانی تری در حالت عملیاتی بهینه باقی بمانند. با کمک به اجزای دست نخورده و نزدیکتر به شکل "خارج از جعبه" خود، زمان بین خرابی و نیازهای تعویض طولانی تر می شود و OEE را بهبود می بخشد و هزینه های کلی را کاهش می دهد.

کاهش نیاز به تعمیر و نگهداری : با سایش و پارگی کمتر پتانسیل کمتری برای خرابی وجود دارد. قطعاتی که با اصطکاک زیاد و حرارت زیاد کار می کنند تقریباً در هر زمانی بدون توجه به سن قطعه، مستعد خرابی و خرابی غیرمنتظره هستند. روغن کاری مناسب باعث می شود تجهیزات در دمای قابل قبول و سطح اصطکاک کار کنند و پتانسیل نیازهای تعمیر و نگهداری غیرمنتظره را به شدت کاهش می دهد.

کیفیت قطعه بالاتر : روغن کاری با کمک به جذب شوک و لرزش و کارکرد تجهیزات همانطور که انتظار می رود، امکان عملکرد یکنواخت تر را فراهم می کند. این منجر به افزایش تکرارپذیری و کیفیت در تولید قطعات، ایجاد رد کمتر و بازدهی بالاتر می‌شود.

عملیات ایمن تر: هر زمانی که تجهیزات در سطح حرارت بالا و با افزایش ارتعاش کار می کنند - همانطور که در تجهیزات روغن کاری نشده یا روغن کاری ناکافی انجام می شود - احتمال خرابی فاجعه بار وجود دارد که می تواند برای اپراتور تجهیزات و سایر کارکنان خطر ایجاد کند. . روغن کاری مناسب برای یک محیط کار ایمن بسیار مهم است: 

 

• مشخصات روانکار اسناد داخلی هستند که حاوی استانداردهای فنی، الزامات عملکرد و تاییدیه های صنعت برای هر روانکار مورد استفاده در تاسیسات یا ناوگان هستند. آنها ممکن است شامل اطلاعاتی در مورد ایمنی محصول، دفع مناسب یا محصولات جایگزین موجود در بازار باشند. از جمله روان‌کننده‌هایی که معمولاً در این مشخصات یافت می‌شوند، روغن‌های دنده، روغن توربین، سیالات هیدرولیک، روغن کمپرسور، گریس، روان‌کننده‌های جامد، روغن‌های بلبرینگ چند منظوره، روغن موتور، مایعات برش، روان‌کننده‌های با تلفات کلی و غیره هستند.
•  
•  برای تاسیسات یا ناوگان کوچک، ایجاد مشخصات روان کننده می تواند یک تمرین نسبتا ساده باشد. با این حال، پیچیدگی اغلب با توجه به تنوع تجهیزات تاسیسات یا تعداد سایت های درگیر افزایش می یابد. هرچه امکانات پیچیده تر یا تعداد سایت های درگیر بیشتر باشد، ارزش ایجاد مشخصات بیشتر است.
•  
  

  

• انواع روانکاری
  

  سه نوع مختلف روانکاری وجود دارد: مرزی، مخلوط و فیلم کامل. هر نوع متفاوت است، اما همه آنها برای محافظت در برابر سایش به یک روان کننده و مواد افزودنی درون روغن ها متکی هستند. روانکاری فیلم کامل را می توان به دو شکل هیدرودینامیک و الاستو هیدرودینامیک تقسیم کرد.
  روانکاری هیدرودینامیکی زمانی اتفاق می افتد که دو سطح در حرکت لغزشی (نسبت به یکدیگر) توسط یک لایه سیال کاملاً از هم جدا شوند.
  
• روانکاری الاستو هیدرودینامیک مشابه است اما زمانی اتفاق می افتد که سطوح در حرکت غلتشی (نسبت به یکدیگر) باشند. لایه فیلم در شرایط الاستو هیدرودینامیکی بسیار نازکتر از روانکاری هیدرودینامیکی است و فشار روی فیلم بیشتر است.
•    به این دلیل الاستو هیدرودینامیکی نامیده می شود، زیرا فیلم به طور الاستیکی سطح نورد را تغییر شکل می دهد تا آن را روان کند. حتی در صیقلی ترین و صاف ترین سطوح، بی نظمی وجود دارد. آنها از سطح بیرون می آیند و قله ها و دره هایی را در سطح میکروسکوپی تشکیل می دهند. به این قله ها آسپریت گفته می شود. برای اینکه شرایط فیلم کامل برآورده شود، فیلم روان کننده باید ضخیم تر از طول آسپریت ها باشد. این نوع روغن کاری به بهترین نحو از سطوح محافظت می کند و مطلوب ترین است.

• روانکاری مرزی در جایی که شروع و توقف مکرر وجود دارد و شرایط بارگذاری ضربه وجود دارد یافت می شود. برخی از روغن‌ها دارای افزودنی‌های فشار شدید (EP) یا ضد سایش (AW) هستند که به محافظت از سطوح کمک می‌کنند در صورتی که به دلیل سرعت، بار یا عوامل دیگر امکان ایجاد لایه‌های کامل وجود نداشته باشد.

• این افزودنی ها به سطوح فلزی می چسبند و لایه ای قربانی تشکیل می دهند که از فلز در برابر سایش محافظت می کند. روانکاری مرزی زمانی اتفاق می‌افتد که دو سطح به گونه‌ای با هم تماس داشته باشند که تنها لایه EP یا AW از آنها محافظت می‌کند. این ایده آل نیست، زیرا باعث اصطکاک زیاد، گرما و سایر اثرات نامطلوب می شود.
• روغنکاری مخلوط تلاقی بین روانکاری مرزی و هیدرودینامیکی است. در حالی که قسمت اعظم سطوح توسط یک لایه روان کننده از هم جدا شده اند، هنوز هم ناهمواری ها با یکدیگر تماس دارند. اینجاست که افزودنی ها دوباره وارد عمل می شوند.
• با درک بهتر این فرآیند، تعریف روانکاری در واقع آسان تر خواهد بود. این فرآیند یا جداسازی سطوح یا محافظت از آنها به روشی برای کاهش اصطکاک، گرما، سایش و مصرف انرژی است. این را می توان با استفاده از روغن، گریس، گاز یا مایعات دیگر انجام داد. بنابراین دفعه بعد که روغن خودروی خود را تعویض کردید یا یاتاقان را گریس زدید، متوجه شوید که چیزی بیش از آنچه که به نظر می رسد در جریان است.
•  

 

 

هدف اصلی روان کننده های صنعتی کاهش اصطکاک موجود بین دو قطعه دستگاه است.روغن های روان کننده گرما را جذب می کنند ، بنابراین در صورت استفاده می توانند به تعادل دما کمک کرده و از آسیب های ناشی از گرما جلوگیری کنند.

از آنجا که روغن های روان کننده از ماشین آلات محافظت می کنند ، به این معنی است که میزان تعمیر و نگهداری و تعمیرات کاهش می یابد و در وقت و هزینه کسب و کار شما صرفه جویی می شود.اگر ماشین آلات شما می توانند با اختلال کمتری کار کنند ، این مساوی با کار بیشتر و کاهش احتمال خرابی است.

تعمیر و نگهداری تجهیزات برای اطمینان از اینکه تجهیزات همچنان به عنوان یک ابزار مفید برای تولید کنندگان هستند ، ضروری است.همه دستگاه ها حاوی قطعاتی هستند که در حین کار بر روی یکدیگر ساییده می شوند.به منظور کاهش این اصطکاک و در نتیجه افزایش عمر عملیاتی قطعات دستگاه ، روغن کاری آنها به طور منظم امری حیاتی است.

روان کننده ها در ماشین های چرخان ، اصطکاک و سایش را کاهش می دهند ، گرما را پراکنده می کنند ، از سطوح محافظت می کنند ، آلاینده های خارجی را دور نگه می دارند و ذرات سایش را از بین می برند.

هر روز صبح قبل از اینکه ماشین آلات خود را راه اندازی کنید ، انجام یک بازرسی مهم است.لازم نیست مدت زمان زیادی طول بکشد ، اما شما باید عادت کنید که ماشین آلات خود را بازرسی کنید تا مطمئن شوید که چیزی خراب نشده یا نشانه هایی از ساییدگی غیرطبیعی وجود ندارد.چیزی که اغلب نادیده گرفته می شود روانکاری است.اطمینان حاصل کنید که تجهیزات شما به درستی روغن کاری شده اند.

 

گروه یکتا اجرای دو بخش مهم برای تمام صنایع را توصیه و پیشنهاد می کند : WORLD -CLASS OIL ANALYSES PROGRAM   &  OIL CONDITION MONITORING تا ماشین های شما بهتر کار کنند و همچنین بتوانید هزینه های جاری و عملیاتی سازمان یا شرکت خود را کاهش دهید.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------